اجاره: عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران اظهار داشت: عامل اصلی کاهش قیمت سکه و طلا کاهش قیمت دلار است.
شهریار زروکی، اقتصاد دان در گفت وگو با ایسنا با اشاره به اینکه هر چند قیمت سکه و طلا از قیمت جهانی متاثر است اما در داخل کشور بخش اعظم آن تغییرات با قیمت دلار مرتبط و نوسانات بر روی آن تاثیر می گذارد، اظهار نمود: هر عاملی حتی سایر ارزها که بر دلار اثرگذار باشد می تواند طلا، سکه و سایر اقلام را تحت تاثیر قرار دهد.
وی با اشاره به اینکه عامل اصلی کاهش قیمت سکه و طلا کاهش قیمت دلار است، خاطرنشان کرد: عرضه بخشی از سکه های پیش فروش شده فصل هم یکی دیگر از علل تعدیل قیمت طلا و سکه در بازار بوده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران در ادامه با اشاره به اینکه ریشه اصلی کاهش قیمت طلا و سکه کاهش قیمت دلار است، تصریح کرد: شُک وارد شده دهه اخیر در اقتصاد ایران که به افزایش طولانی مدت (حدود بیشتر از شش ماه) در قیمت دلار انجامید، سبب شد تا خریداران این ارز، بخش اعظمی از دارایی خویش را به دلار تبدیل و بازار را اشباع کنند.
زروکی اظهار داشت: طولانی شدن دوره افزایش قیمت دلار سبب شد تا بخشی از مردم و حتی آن دسته از افرادی که دانش اندکی در این زمینه داشتند به این اطمینان نسبی برسند که همچنان قیمت دلار و سایر ارزها در حال افزایش می باشد، تا آنجایی که توانستند سهم و وزن بیشتری از دارایی خویش را به دلار، سکه و طلا اختصاص دادند که این اتفاق به افت این دارایی ها انجامید.
بازآرایی دولت در بانک مرکزی دلیل اصلی کاهش قیمت دلار
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: بنابراین در دوره کاهش ابتدایی، همان افراد با نگاه ترس از ضرر بیشتر به جای خرید، برای فروش هجوم آوردند و چون این دارایی در دوره طولانی در سبد اموال آنها انباشت شده بود، به شکلی همین افراد در کاهش هم سهیم بودند.
عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران با اشاره به اینکه ریشه این کاهش بازآرایی دولت در بانک مرکزی است، اضافه کرد: مهم ترین اتفاق در این بازه زمانی تغییر رئیس بانک مرکزی و سیاست های بانک در یک تا دو ماه اخیر است.
زورکی تصریح کرد: یکی دیگر از اقدامات بانک مرکزی در هفته های اخیر محدودیت در تراکنش کارت خوان ها تا سقف ۵۰ میلیون تومان بود که به شکلی از قاچاق ارزی (تبدیل ارز به ریال) که در مرزها بخصوص مرز ایران و عراق صورت می گرفت جلوگیری شد.
این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه بیشتر از ۱۰۰ میلیارد دلار ذخائر ارزی در ایران انباشت شده بود، خاطرنشان کرد: متاسفانه به علت عدم کنترل، این انباشت سبب افزایش نرخ دلار شد که در اقتصاد ایران با هیچ یک از واقعیت های اقتصادی همخوانی نداشت.
دخالت بانک مرکزی در تنظیم بازار؛ سهوی یا عمدی؟
وی با اشاره به اینکه امیدواریم که عدم دخالت از سوی بانک مرکزی در تنظیم بازار سهوی بوده باشد چون که به افزایش نرخ ارز منجر گردید، تصریح کرد: در یک ماه اخیر بانک مرکزی با کنترلی که بر مبنای وظیفه ذاتی خود انجام داده است توانست التهاب بازار را کم کند و این اطمینان را تولید کند که این روند نزولی ادامه خواهد داشت و این خود بر روی سکه و سایر دارایی هایی که با دلار ارتباط دارند، تاثیر گذاشته است.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه یکی دیگر از دلایل کاهش قیمت دلار، آغاز فصل پاییز و تعدیل سفرهای خارجی است، اظهار داشت: با کاهش سفرهای خارجی نیاز به ارزهای مسافرتی کمتر می گردد و می تواند در بازار ارز ایران اثرگذار باشد.
استاد گروه اقتصاد دانشگاه مازندران با اشاره به اینکه دولت (بانک مرکزی) عمده ترین و بزرگ ترین عرضه کننده ارز در اقتصاد ایران است، اظهار نمود: بیشتر از ۹۵ درصد عرضه ارز در بازار توسط دولت انجام می گردد.
شیره تولید کنندگان مکیده شده
زروکی در ادامه اضافه کرد: اختلافی که در سال قبل بین ترکیه و روسیه اتفاق افتاد، درب های روسیه به سمت کشور ایران برای صادرات را گشود اما فعالیت معناداری صورت نگرفت و این نشان دهنده آن است زمانی که حتی مبحث نرخ ارز در بین نیست کشور آنچنان توانمندی در زمینه صادرات ندارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران خاطرنشان کرد: آنچه تولید کننده را ناامید می کنند سطح نرخ ارز نیست، بلکه نوسان آن به حساب می آید و این نوسان به صورت یقین شیره تولید کنندگان را در خلال این یک سال اخیر مکیده و تولید کنندگان را دچار مشکلات فراوانی کرده است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در اقتصاد ایران، سبد کالاهای دوازده گانه ای وجود دارد که بانک مرکزی در تمامی دوره افزایش آنرا منتشر می کند، تصریح کرد: این گروه دوازده گانه شامل خوارکی، هتل، رستوران، تفریحات، دخانیات و تمام زیرگروه های آن به جز زیرگروه خاص، با افزایش نرخ ارز قیمت های شان افزایش می یابد اما با کاهش نرخ ارز قیمت های شان کاهش نمی یابد.
وی اضافه کرد: کم درآمدها سهم بیشتری از درآمدشان را صرف خرید می کنند، یعنی در کنار افزایش در نرخ ارز شکاف طبقاتی در ایران بیشتر و استفاده کنندگان و یا افرادی که سبد غذایی سهم بالایی از درآمدشان را دارد به مراتب ضعیف تر می شوند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه چسبندگی در قیمت گذاری نرخ ارز بر تورم گروه های کالایی در اقتصاد ایران تاثیر دارد، خاطرنشان کرد: این چسبندگی در گذر زمان بیشتر به ضرر اقشار کم درآمد است و در نوسانات ارزی فقرا از نظر مصرفی بیشتر از ثروتمندان متضرر می شوند.
