اجاره: رئیس سازمان نقشه برداری اظهار داشت: دشت رفسنجان، استان های خراسان رضوی، یزد و اصفهان گرفتار فرونشست در ابعاد بزرگ هستند امابیشترین نرخ فرونشست مربوط به جنوب غرب تهران با ۲۲ تا ۲۵سانتی متر در سال است.
مسعود شفیعی در گفت و گو با خبرنگار مهر، با اشاره به پیشینه مطالعات فرونشست در محدوده تهران، گفت: آغازین بار ترازیابی جنوب غرب تهران در سال های ۶۹ و۷۰ انجام شد. وقوع تغییرات ارتفاعی، سپس تکرار اندازه گیری خطوط ترازیابی واقع درشمال بزرگراه آزادگان در سال ۱۳۸۰ دیده شد. با مقایسه ای که بین نقاط مشترک خطوط ترازیابی بین مشاهدات سال های ۷۱ و ۸۰ صورت گرفت، نشان داد که در امتداد بزرگراه آزادگان حداکثر نشستی معادل ۱.۲۰ متر به وقوع پیوسته است، که با فرض خطی بودن روند نشست ( این فرض همیشه صحیح نیست) در طول این سال ۱۰.۹ سانتی متر محاسبه شد.وی افزود: با ترسیم پروفیل های ارتفاعی که در امتداد خطوط انجام شده بود، مشخص شد در امتداد غرب به شرق ( بزرگراه آزادگان ) نشست به صورت کاسه ای شکل بوده، بدین مدلول که در منطقه غربی آن که نشست شروع میگردد میزان آن بسیار اندک و قابل چشم پوشی بوده ولی به مرور با حرکت به سمت شرق نشست افزایش یافته تا به حداکثر میزان خود برسد و سپس آن، نشست کاهش یافته و روند نزولی به خود می گیرد، و این روند تا منطقه شرقی انتهایی آن، که دیگر نشست در آن دیده نمی گردد ادامه می یابد. ولی در امتداد شمال به جنوب (بزرگراه آیت االله سعیدی) روند افزایش نشست تا تقاطع با بزرگراه آزادگان ادامه می یابد و این مساله نشان داد که حد مرز جنوبی نشست پایین تر از بزرگراه آزادگان واقع شده است.معاون سازمان برنامه و بودجه کشور اظهار داشت: در سال ۱۳۸۲ با اندازه گیری خطوط ترازیابی ای که تازه به وجود آمده بودند، قسمت دیگری از منطقه نشست که در جنوب شرقی و پایین تر از بزرگراه آزادگان واقع شده بود، مشخص شد. پس در سال ۱۳۸۳ گسترش شبکه ترازیابی درجه دو و سه شهری تهران به سمت جنوب بزرگراه آزادگان، که بیشترین تغییرات را نشان می داد، در دستور کار قرار گرفت. در نیمه دوم این سال و در نیمه اول سال ۸۴ دو بار دیگر باز نقاط واقع در این منطقه مشاهده و محاسبه شدند و نتایج بیان کننده فرونشست در منطقه بود. در سال ۸۹ بعضی از خطوط ترازیابی در منطقه فرونشست باردیگر اندازه گیری و محاسبه شدند. محاسبات بیان کننده افزایش فرونشست در بعضی از مناطق جنوب غرب تهران با نرخ محاسبه شده در سال ۸۴ بود.وی با اشاره به اینکه در سال های ۸۳، ۸۴ و ۹۶ با استفاده از روش تداخل سنجی راداری توانستیم این مشاهدات را تکرار نماییم، اظهار داشت: هم اکنون با استفاده از این روش می توان میزان فرونشست را در محدوده وسیع تری اندازه گیری نمود.شفیعی اضافه کرد: با استفاده از این روش متوجه شدیم که فرونشست بیشتری را در منطقه رباط کریم، شهریار و ورامین داشته ایم، به گونه ای که این مناطق در سال حدود ۲۲ تا ۲۵ سانتی متر دستخوش تغییر ارتفاع هستند.گسترش میزان فرونشست در شهر تهرانرئیس سازمان نقشه برداری کشور گفت: علاوه بر این، مطالعات پراکنده راداری باز در محدوده شهر تهران از سال ۱۳۸۶ به بعد انجام شده است. با عنایت به بررسی های انجام شده میزان فرونشست و محدوده آن در شهر تهران رو به گسترش است. از این رو داده های ترازیابی و ایستگاههای دائمی ژئودینامیک سازمان نقشه برداری کشور در این منطقه کافی نیست و نیاز به گسترش شبکه است.وی اضافه کرد: همین طور پس از سال۱۳۸۹ هیچ گونه مشاهدات جدید ترازیابی در منطقه صورت نگرفته است. با پردازش های مقدماتی راداری انجام شده جهت بررسی میزان فرونشست تهران، گسترش منطقه فرونشست تایید شده است. از این رو برای تعیین دقیق میزان فرونشست و مخاطره سنجی به مطالعات گسترده تر در منطقه تهران نیاز داریم.۴۴ منطقه کشور تحت تاثیر فرونشست هستنداین مقام مسؤول درباب مناطق شناسایی شده در سطح کشور که تحت تأثیر پدیده فرونشست هستند، گفت: با تکرار مشاهدات ترازیابی درجه یک، فعلاً بیشتر از ۴۴ منطقه فرونشست شناسایی شده است که وسعت هر یک از این مناطق حداقل ۱۲۰۰ کیلومتر مربع برآورد میگردد. از این رو با یک نگاه ساده در می یابیم که مناطق وسیعی از کشورمان تحت تاثیر پدیده فرونشست هستند.وی به شهرهای دیگر اشاره نمود و اظهار داشت: علاوه بر جنوب غرب تهران، دشت رفسنجان، استان های خراسان رضوی، یزد و اصفهان باز گرفتار فرونشست در ابعاد بزرگ هستند، اما فعلا برمبنای مطالعات جامعی که در چارچوب اطلس های فرونشست انجام داده ایم، بیشترین نرخ فرونشست در کشور مربوط به جنوب غرب تهران است.احتمال فرونشست در مرکز و شمال تهران کم استشفیعی درباب احتمال فرونشست در برج های میلاد و آزادی، گفت: هر چه از سمت جنوب به سمت مرکز و شمال تهران حرکت می نماییم میزان و آثار فرونشست را کمتر مشاهده کرده ایم؛ حتی در مناطق شمالی و نیمه بالای شهر تهران فرونشست محسوسی به ما گزارش نشده و اگر فرونشستی هم باشد نرخ بسیار پایینی دارد.وی اشاره کرد: با عنایت به اینکه در مناطق جنوب و جنوب غرب تهران برداشت آب زیادی از منابع زیرزمینی صورت می گیرد، شاهد این میزان فرونشست هستیم و قطعا در صورت تداوم برداشت های بی رویه آب از منابع زیرزمینی، تشدید وضعیت را شاهد خواهیم بود. فرونشست قبلا حالت خزنده، کند و بطئی داشت، اما وضعیت فرونشست در سال های اخیر حاد شده و آثار خودرا به صورت علنی از راه برخی فروریزش ها، فروچاله ها و احداث ترک در ساختمان و ابنیه، نشان داده است.
