به گزارش اجاره هم اکنون عدد شرکت های دانش بنیان به ۴۲۲۹ شرکت بالغ شده است که به منظور رفع چالش های این شرکت ها علاوه بر اعطای ۱۱۰ خدمت به آنها، در جهت اجرای برنامه اشتغالزایی تفاهم نامه ۳ جانبه ای، مقرر شد بخشی از منابع صندوق توسعه ملی به صورت تسهیلات از راه ۱۲ بانک عامل در اختیار شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان قرار گیرد.
به گزارش اجاره به نقل از ایسنا، شرکت های دانش بنیان شرکت هایی هستند که دانش و فناوری، جزو جدایی ناپذیر از دارایی اساسی آنها باشد. این شرکت ها به واسطه تغییرات گسترده در اقتصاد جهانی ظهور کردند؛ از این رو از ظهور شرکت های دانش بنیان بعنوان نشانه ای از انقلاب “صنعتی سوم” که مرز میان صاحبان منابع تولیدی و کارگران است، یاد می شود.
شرکت های دانش بنیان به علت بهره مندی از فناوری بالای سطح، توسعه آنها عمدتاً مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات همچون سخت افزار و نرم افزار برای انجام فرایندهای مدیریتی و همینطور سازماندهی محیط کار است.
به باور کارشناسان یکی از مهمترین و اصلی ترین علل پدیده مهاجرت نخبگان یا فرار مغزها، عدم دخالت دانش در شرکت های بزرگ و شکاف عمیق بین زیرساخت های آموزشی کشورها است؛ چراکه شرکت های دانش بنیان از اقتصادهای دانش بنیان انگیزه های بسیار خوبی برای حرکت و کار به متخصصان و نخبگان عرضه می دهند.
چنین انگیزه ای سبب شده است که در دنیای امروز شرکت ها به سمت دانش بنیان شدن سوق یابند و همینطور مزایایی که مهمترین آن ایجاد اشتغال برای نیروهای تحصیل کرده دانشگاهی و تولید تکنولوژی های جدید با کمترین هزینه و بیشترین آورده است، سبب شده است تا ایران با تدوین و تصویب قانون پشتیبانی از شرکت های دانش بنیان و اعطای تسهیلاتی، زیرساخت هایی را برای ایجاد چنین شرکت هایی در کشور فراهم آورد.
قانونی که باعث شکل گیری بیشتر از ۴ هزار شرکت شد
با تصویب قانون پشتیبانی از شرکت های دانش بنیان و ابلاغ آن زیر ساخت هایی برای توسعه شرکت های دانش بنیان در کشور بوجود آمد که بر مبنای آخرین آمارها هم اکنون تعداد کل شرکت های دانش بنیان ۴ هزار و ۲۲۹ شرکت است.
از این تعداد ۶۹۰ شرکت از نوع شرکت های دانش بنیان تولیدی نوع ۱، ۱۸۰۰ شرکت از نوع شرکت های دانش بنیان تولیدی نوع ۲ (صنعتی)، ۱۰۵۸ شرکت از نوع شرکت های دانش بنیان نوع ۱ و ۶۷۳ شرکت از نوع شرکت های دانش بنیان نوپا نوع ۲ هستند.
بر مبنای قوانین اگر بیشتر از ۵۰ درصد سهام شرکتی متعلق به دولت و یا نهادهای عمومی باشد، از شمول مزایای قانونی درج شده در قانون پشتیبانی از شرکت های دانش بنیان خارج خواهد شد.
جهت استفاده از مزایای “دانش بنیانی” نیاز به عرضه اسناد از جانب شرکت ها است که بر این اساس شرکت ها باید اسناد سهامداری خویش را در زمان ارزیابی، به کارگروه معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری عرضه کنند.
اما در این میان بعضی از شرکت ها با روش هایی بر روی کاغذ، سهام آنها خصوصی، ولی در اصل بیشتر سهام آنها دولتی است که اگر در ارزیابی ها مشخص شود که اسناد عرضه شده شرکتی با واقعیت منطبق نباشد، این شرکت از لیست شرکت های دانش بنیان خارج می شود.
شکایت شرکت های دانش بنیان
بر مبنای ماده ۷ قانون پشتیبانی از شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات، دبیرخانه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) مسئول رسیدگی به شکایات شرکت ها و مؤسسات متقاضی استفاده از حمایت های این قانون است. دبیرخانه شورا در جهت عمل به این وظیفه قانونی، در حال دریافت شکایات شرکت ها و مؤسسات متقاضی استفاده از مزایای قانون دانش بنیان است. بر این اساس اگر به هر یک از مجریان قانون از جانب شرکت های دانش بنیان ایرادی وارد شود، شرکت ها می توانند با رجوع به دبیرخانه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف)، شکایت خویش را ثبت کنند.
برای این منظور سامانه ای راه اندازی شده و شرکت ها می توانند به صورت آنلاین شکایات خویش را ثبت کنند و دبیرخانه شورای عتف موظف است به این شکایات رسیدگی کند.
بر مبنای آئین نامه رسیدگی به شکایات شرکت های دانش بنیان، دبیرخانه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری موظف است از دستگاهی که مورد شکایت است، توضیحات لازم را بخواهد و به منظور رسیدگی دقیق تر، جلساتی را با حضور نماینده دستگاه و شرکت برگزار کند.
بر این اساس دبیرخانه شورای عالی عتف باید به شکایت همه دستگاه هایی که در ذیل قانون پشتیبانی از شرکت های دانش بنیان آمده است، چون صندوق نوآوری و شکوفایی، سازمان امور مالیاتی، گمرک جمهوری اسلامی ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت که همچون ۴ دستگاه اصلی هستند که قانون پشتیبانی از شرکت های دانش بنیان را اجرایی می کنند، رسیدگی کند.
عناوین اعتراضات عرضه شده از جانب شرکت های دانش بنیان
ردیف موضوع شکایت ۱ عدم تخصص کارگزار ۲ عدم تأیید در ارزیابی مجدد ۳ رد غیر حضوری به علت عدم کسب شرایط لازم ۴ عدم درج کالای شرکت در لیست دانش بنیان ۵ عدم اجازه سیستم برای بارگذاری سند ۶ درخواست تجدید نظر ۷ اعتراض به عدم تأیید دانش فنی، پیچیدگی محصول و سطح فناوری بالا ۸ درخواست ها (وثیقه ملکی) ۹ عدم دریافت تسهیلات مرحله دوم و جذب سرمایه اولیه ۱۰ عدم توضیح علت انحراف طرح و عدم تایید طرح ۱۲ قیمت برآوردی در سایت گمرک پایین تر از مقدار واقعی
۱۱۰ تسهیلی که به شرکت های مشمول اختصاص داده می شود
هم اکنون از جانب کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان ۱۱۰ خدمت به شرکت های دانش بنیان اعطا می شود. این خدمات مشتمل بر ۶ دسته “تسهیلات نظام وظیفه تخصصی”، “ارائه مجوز استقرار”، ” تسهیلات صندوق توسعه ملی”، “تامین اجتماعی”، “معافیت مالیاتی” و “معافیت های گمرکی” است و پر متقاضی ترین تسهیلات درخواستی شرکت ها “معافیت مالیات” است که برای این منظور مسیر ویژه برای عرضه این تسهیلات در نظر گرفته شده است. برای اعطای خدمات “معافیت گمرکی” مسیر سبز گمرک در نظر گرفته شد.
خدمت “تأمین اجتماعی”، از دیگر تسهیلات این کارگروه است که بر مبنای توافقات صورت گرفته با سازمان تأمین اجتماعی مشکل بیمه قراردادهای شرکت های دانش بنیان حل شده است. بر مبنای تفاهم معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان تأمین اجتماعی، بخشنامه ۱۴/۱۲ از جانب سازمان تأمین اجتماعی ویژه شرکت های دانش بنیان صادر گردیده است که بر اساس این بخشنامه از این پس قراردادهای شرکت های دانش بنیان در زمینه تولید کالاها و خدمات دانش بنیان از پرداخت حق بیمه قراردادها معاف می گردند.
بر مبنای مقررات قبلی، شرکت ها در انجام قراردادهای پیمانکاری خود معمولاً ۱۶.۶۷ درصد از ارزش قرارداد را تحت عنوان حق بیمه قراردادها به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت می کردند که اجرای این بخشنامه می تواند به کاهش هزینه شرکت های دانش بنیان در انجام قراردادهای پیمانکاری در زمینه های دانش بنیان و رونق بیشتر این فعالیت ها منجر شود.
بر طبق این بخشنامه که با عنوان “نحوه محاسبه حق بیمه قراردادهای شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان” از جانب سازمان تأمین اجتماعی ابلاغ گردید، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مسئول بررسی و تأیید قراردادها و فعالیت های دانش بنیان است.
شرکت های دانش بنیان جهت استفاده از مزایای این بخشنامه جدید باید درخواست خویش را از راه سامانه bizservices.ir ارسال نمایند و مستندات مربوط را شامل کل متن قرارداد مورد نظر و نامه استعلام کارفرما درباره مفاصا حساب بیمه را در سامانه بارگذاری کنند تا بعد از بررسی، نامه تأییدیه به شعبه موردنظر سازمان تأیید اجتماعی ارسال شود.
تسهیلات پرطرفدار سربازی برای فناوران
با عنایت به اهمیت و نقش نیروی انسانی خلاق برای شرکت های دانش بنیان و فناور، تسهیلات سربازی اعضای فعال در شرکت های دانش بنیان به دو صورت “پروژه جایگزین خدمت” و “امریه در شرکت های دانش بنیان” پیگیری می شود.
دکتر سید محمد صاحبکار، رئیس امور شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به پروژه جایگزین خدمت سربازی، اظهار داشت: در این فرآیند تاکید ما به نتیجه رسیدن پروژه نیست، بلکه پروژه های سربازی پروژه های پژوهشی است که امکان دارد به نتیجه نرسد، ولی در این راه که کار پژوهشی انجام می شود، فرد باید تلاش کند تا کارت آخر خدمت را بتواند دریافت کند.
وی افزود: فردی که کار پژوهشی انجام ندهد، در حکم سرباز وظیفه فراری است و به وی کارت آخر خدمت اعطا نمی شود؛ ولی تابحال به چنین موردی برخورد نکردیم.
صاحبکار با اشاره به اینکه تابحال بیشتر از هزار نفر از این تسهیلات برخوردار شدند، افزود: علاوه بر آن افراد تحصیل کرده به جای آنکه دوره نظام وظیفه خویش را در یکی از نهادهای نظامی سپری کنند، می توانند در شرکت های دانش بنیان مشغول به فعالیت شوند که تابحال ۵۰۰ نفر از این طرح بهره مند شدند.
مدیرکل امور ارزیابی و صلاحیت شرکت های دانش بنیان توضیح داد: در مدل دیگر بعضی از شرکت های دانش بنیان تقاضای نیروهای متخصص را دارند که ما با بررسی رزومه افراد، نخبگان را به این شرکت ها جهت انجام دوره نظام وظیفه معرفی می نماییم. این خدمت بزودی فعال می شود و با تأیید مقام معظم رهبری در فاز اول ۲ هزار نفر مشمول این تسهیلات می شوند.
صاحبکار همینطور تصریح کرد: طرح انجام نظام وظیفه در شرکت های دانش بنیان که مشمول ۵۰۰ نفر می شود، هم اکنون فعال گشته است.
تسهیلات ویژه صندوق توسعه ملی برای دانش بنیان ها
در جهت اجرای برنامه اشتغالزایی ذیل تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۱۳۹۷، تفاهم سه جانبه بین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سازمان برنامه و بودجه و صندوق توسعه ملی منعقد شد و بر مبنای آن بخشی از منابع صندوق توسعه ملی به صورت تسهیلات از راه بانک های عامل در اختیار شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان قرار می گیرد. با انعقاد این تفاهم نامه تسهیلات ویژه صندوق توسعه ملی برای شرکت های دانش بنیان در خط اعتباری ۱۸۰۰ میلیارد تومانی فراهم گشته است.
در جهت تفاهم صورت گرفته بین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و صندوق توسعه ملی، بخشی از منابع این صندوق از راه بانک های عامل به صورت تسهیلات با نرخ های ۱۰ و ۱۲ درصد در اختیار شرکت های دانش بنیان قرار می گیرد. این منابع در چارچوب تسهیلات “ایجادی” و “سرمایه در گردش” و در جهت فعالیت های دانش بنیان شرکت ها در اختیار آنها قرار می گیرد.
نرخ سود این تسهیلات برای شرکت های دانش بنیان در حوزه های آب و کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست ۱۰ درصد و برای حوزه صنعت و معدن ۱۲ درصد تعیین شده است.
شرکت های دانش بنیان جهت استفاده از این تسهیلات می توانند به شعب مختلف بانک های ملی ایران، کشاورزی، صنعت و معدن، صادرات، سپه، رفاه کارگران، توسعه صادرات، توسعه تعاون، تجارت، پست بانک، پارسیان و آینده مراجعه نموده و از این تسهیلات بهره مند شوند.