اجاره: مدیرکل اقتصاد حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی اظهار داشت: در نوروز ۹۸ ایرانیان نسبت به نوروز پارینه ۱۰ درصد کمتر مسافرت رفتند که بااینکه هشدارهای وقوع سیل بی اثر نبود، اما عامل اصلی تورم بوده است.
محسن صادقی در گفت و گو با خبرنگار مهر درباره میزان سفرهای نوروزی امسال گفت: بطور کلی در تعطیلات نوروز ۹۸ نسبت به مدت مشابه سال قبل، تعداد سفرهای ایرانیان شامل سفر با وسایل نقلیه عمومی و خصوصی و همین طور ترددهای جاده ای بطور کلی، ۱۰ درصد کاهش یافته بود. با عنایت به اینکه هزینه سفر را سه آیتم «حمل و نقل»، «اقامت» و «خوراک و گردش» تشکیل می دهد، در حوزه اقامت مسافران ۵۰ درصد تورم نسبت به نوروز سال گذشته، در بخش خوراک و گردش تورم ۱۰۰ درصدی و در بخش حمل و نقل شامل عمومی و شخصی بطور میانگین ۲۰ درصد تورم داشته ایم.
وی با اشاره به اینکه افزایش سفرها به مدلول وجود رفاه عمومی است، اضافه کرد: بدین سبب کاهش ۱۰ درصدی سفرها، به مدلول کاهش سطح رفاه مردم است. هرچند که قسمتی از عوامل کاهش سفرها را باید سیل و وضعیت جوی نوروز امسال و هشدارهای سازمان هواشناسی دانست. اما بالقطع بخش مهم تر این اتفاق را مسائل اقتصادی باید برشمرد. چونکه اگر تعداد ترددهای روزهای بدون سیل را هم امسال با روزهای مشابه سال قبل مقایسه نماییم، با کاهش تعداد سفرها مواجه می شویم.
کاهش ۴ درصدی سفرهای نوروزی با اتوبوس
مدیرکل دفتر ارزیابی های اقتصادی و مدیریت بهره وری معاونت حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی با اشاره به اینکه در نوروز امسال، در مقایسه میان سهم شقوق مختلف حمل و نقل عمومی از سفرهای نوروزی، سهم بخش جاده ای در مقایسه با ریلی و هوایی نسبت به سفرهای نوروزی سال قبل کمتر شده بود، اظهار داشت: در مقابل، سهم ریلی افزایش یافته بود. در سال قبل (نوروز ۹۷) سهم حمل و نقل جاده ای از سفرهای نوروزی ۷۰ درصد بود که امسال به ۶۶ درصد کم شد این ۴ درصد به هوایی و ریلی منتقل شد به شکلی که ۱ درصد سهم حمل و نقل هوایی از سفرهای نوروزی افزایش یافت و از ۱۴ درصد در سال ۹۷ به ۱۵ درصد امسال رسید؛ ۳ درصد باز به سهم ریلی منتقل شد به این صورت که در سال قبل ۱۶ درصد سفرهای نوروزی با ریل بود که امسال به ۱۹ درصد رسید. البته این افزایش سهم ها صرفاً در مقایسه میان مودهای حمل و نقلی است؛ وگرنه بطور کلی تعداد مسافرت ها کاهش ۱۰ درصدی داشته است.
۱۰.۵ میلیون سفر نوروزی
صادقی تعداد کل مسافرت هایی که در نوروز امسال با استفاده از حمل و نقل عمومی (جاده ای، ریلی و هوایی) انجام شد را ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر سفر اعلام نمود و افزود: این در شرایطی است که سال قبل ۱۱ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر سفر انجام شد. بیشتر از ۲ میلیون نفر سفر ریلی داشته ایم که از نظر تعداد، نسبت به سال قبل تغییر نداشته اما از آنجایی که تعداد سفرهای نوروزی (به طور کلی) کاهش داشته، عملاً سهم ریلی افزایش را نشان داده است. به این معنا که سال قبل ۲ میلیون نفر سفر از ۱۱ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر سفر با قطار انجام شد ولی امسال همین تعداد از ۱۰.۵ میلیون نفر سفر انجام شد. مود حمل و نقل جاده ای عمومی (اتوبوس) هم انجام بیشتر از ۶ میلیون و ۶۵۰ هزار نفر سفر را بر عهده داشته و بیشتر از یک میلیون و ۳۵۰ هزار نفر سفر باز در بخش هوایی انجام شده است.
آیا در صنعت حمل و نقل مسافری، کمبود ناوگان احساس می شود؟
وی درباره اینکه آیا کمبود ناوگان در بخش حمل و نقل عمومی مسافری در همه شقوق این صنعت احساس می شود یا خیر؟ اظهار داشت: در بخش هوایی و حتی شاید در بخش ریلی در بعضی روزهای پیک سفرهای سال -نه در تمام طول سال- تا حدودی تقاضای پنهان وجود دارد؛ امسال ضریب اشغال صندلی های قطار و هواپیما نسبت به سال قبل افزایش داشت. سال قبل میانگین ضریب اشغال هر رام قطار در سفرهای نوروزی ۴۱۰ بود که امسال به ۴۳۷ نفر رسید. یعنی ۲۷ نفر در هر رام قطار ضریب اشغال صندلی ها افزایش داشت که نشان داده است در ریلی بهره ورتر شده ایم.
صادقی افزود: در بخش هوایی هم ضریب اشغال صندلی ها «یک» نفر بوده است. با این وجود افزایش قیمت بلیت هواپیما سبب کاهش تقاضای سفر با این مود حمل و نقلی شده بود در حالیکه سال قبل قیمت بلیت ها بسیار به صرفه تر و تقاضای سفر با هواپیما نسبت به تعداد صندلی های ناوگان، بسیار بالاتر بود. اما امسال از تعداد تقاضای مسافران هوایی کاسته شده بود ولی امکان دارد دو سال آینده باز هم در صورت داشتن رشد مطلوب اقتصادی، تقاضای سفر با هواپیما افزایش یابد که درنتیجه تعداد ناوگان موجود پاسخگو نیست اما در بخش ریلی شاهد کاهش تعداد مسافران آن در طول هر سال (نه صرفاً تعطیلات نوروزی) هستیم و مشکلی از نظر کمبود ناوگان ریلی نداریم.
چرا مردم به مسافرت با قطار کمتر اقبال نشان می دهند؟
مدیرکل دفتر ارزیابی های اقتصادی و مدیریت بهره وری معاونت حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی مهم ترین علت افزایش تقاضای سفر با هواپیما و کاهش تقاضای سفر با قطار را مهم تر شدن زمان برای مردم دانست و اشاره کرد: وقتی مسیر تهران مشهد را که قطار تا ۱۰ ساعت طی می کند و با هواپیما بین یک تا دو ساعت به طول می انجامد، مردم دیگر رغبتی به مسافرت با قطار ندارند این مساله در تمام دنیا هم جاری است و صنعت حمل و نقل هوایی به شدت در حال توسعه است. بنا بر این است که دیگر توسعه حمل و نقل ریلی سنتی در دنیا متوقف شده و در بخش مسافری به سمت قطارهای تندرو و سریع السیر رو آورده اند. اما دیگر مسافرت با قطار در ایران که حداکثر سرعت قطار ۱۰۰ کیلومتر بوده و در بعضی موارد تا ۵۰ کیلومتر کاسته می شود، جوابگوی نیاز مردم نیست.
وی افزود: اگر حداقل دستمزد یک کارگر را ۲ میلیون تومان در نظر بگیریم که ۱۷۶ ساعت موظفی این کارگر است، درنتیجه هر ساعت کار او ۱۲ هزار تومان می ارزد؛ اگر این فرد بخواهد با قطار مسیر ۱۲ ساعته را نسبت به مسیر ۲ ساعته هوایی طی کند، ۱۲۰ هزار تومان کمتر کار می کند اگر همین مقایسه را برای حقوق مدیرانی که ۱۰ میلیون تومان در ماه دریافت می کنند، انجام دهیم، میزان ضرری که به این فرد می رسد، ۵ برابر (۶۰۰ هزار تومان) خواهد بود که این صرفاً برای ترددهای یک طرفه است.