به گزارش اجاره کارشناسان معتقدند تورم دو سال اخیرهمچون شوک های گذشته، حاصل افزایش نقدینگی است. یک مدرس اقتصاد در دانشگاه تهران، تفاوت تورم سال های گذشته را در نحوه خلق پول توسط بانک ها می داند.
به گزارش اجاره به نقل از مهر، از دید کارشناسان تورم دو سال قبل هم همچون شوک های گذشته حاصل افزایش نقدینگی است. حسین درودیان، مدرس اقتصاد در دانشگاه تهران، تفاوت تورم سال های گذشته را در نحوه خلق پول توسط بانک ها می داند.
تورم دو سال قبل نشان داد که سیاست های دولت برای کنترل حجم پول در ۶ سال گذشته نادرست بوده است. اما سؤالی که ذهن را به خود مشغول می کند این است که درک درست از شیوه افزایش نقدینگی چیست؟ چه عواملی در چند سال قبل باعث خلق پول افسارگسیخته، آن هم از نوع نامولد شده است؟
بانک مرکزی باید با پرداخت سودهای موهوم برخورد کند
حسین درودیان، اقتصاددان و مدرس اقتصاد دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار مهر به روش خلق پول بانک پرداخت و اظهار داشت: بانکها با پرداختهایشان پول ایجاد می کنند، با دریافتهایشان هم پول را از بین می برند. این چیزی است که ما به آن نقدینگی می گوییم. در مورد اینکه این کار بانکها چه نسبتی با پایه پولی دارد یا آن پولی که بانک مرکزی و دولت منتشر می کنند، بحث دیگری است ولی پول را همیشه بانکها منتشر می کنند. اما تفاوتی که وجود دارد این است که بانک ها در ایران پیشتر این کار را با پرداخت وام و تسهیلات انجام می دانند و حالا این کار را با پرداخت سود سپرده انجام می دهند. مدتی است سهم پرداخت مستقیم بهره به سپرده ها در این خلق پول معنادار شده است.
وی در پاسخ به این سؤال که نقش بانک مرکزی برای پیشگیری از خلق افسارگسیخته پول توسط بانک ها چیست، توضیح داد: بانک مرکزی به جهت اینکه از این کار ممانعت کند باید برخوردهای مستقیم انضباطی با بانکهایی را در پیش می گرفت که سودهای موهوم یعنی سودهای کاغذی می پردازند؛ یعنی سودی را به سپرده گذاران پرداخت می کنند که معادل آنرا در طرف درآمدهایشان کسب نکرده اند. به عبارتی معادل پولی که ایجاد می کنند و سود سپرده می پردازند، معدوم نشده است.
افزایش نرخ بهره مقدمه یک انفجار بزرگ تر در اقتصاد است
درودیان عملکرد دولت و بانک مرکزی برای کنترل خلق پول در چند سال گذشته را گرفتار تناقض توصیف کرد و اظهار داشت: اساساً بانک مرکزی در این چند سال رفتار انقباضی در پیش گرفته بود، هم بانک مرکزی و هم دولت تلاش می کردند تا حد مقدور جلوی تزریق پایه پولی را بگیرند، خود این کار بعنوان یک رفتار انقباضی افزایش دهنده نرخ بهره در اقتصاد است. این یک تناقض است که ازیک طرف بانک مرکزی با سیاست اش نرخهای بهره را افزایش بدهد و از سمت دیگر با برخورد نظارتی بخواهد جلوی تبعات آن افزایش را بگیرد. درمجموع روی کاغذ کاری شدنی بوده است ولی در عمل گرفتار تناقض هایی می شود.
درودیان همینطور در پاسخ به افرادی که برای کنترل تورم و هدایت نقدینگی افزایش نرخ بهره را سفارش می کنند اظهار داشت: اولاً خود این نرخ بهره بالا با عنایت به شرایط اقتصادی کشور درنهایت به موتوری برای ایجاد پول تبدیل می شود. بانک مرکزی به لحاظ انضباطی باید جلوی پرداخت این سودها را می گرفت؛ یعنی مثلاً اجازه نمی داد که نرخ بهره بالا بماند. اگر بخواهد نرخ را بالا نگه دارد، خود این نرخ بالا به موتور و نیرویی برای خلق پول تبدیل می شود چون که دارد به حجم حساب افراد اضافه می کند. برای همین این سیاست یعنی کنترل تورم افزایش بهره اقدام غلطی است. درواقع فقط کار را به تعویق می اندازد، اعداد را برای دوره های آینده بزرگ تر می کند به جهت اینکه یک انفجار بزرگ تری اتفاق بیفتد.
