به گزارش اجاره منتخب مردم تهران در انتخابات مجلس، با اشاره به اینکه فساد، عارضه ای از جنس سازوکار و رویه است، اظهار داشت: اصلاح آئین نامه داخلی و فرهنگ های خود مجلس مهمترین وظیفه در مبارزه با فساد است.
به گزارش اجاره به نقل از مهر، سید احسان خاندوزی، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و منتخب مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلام شهر در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در «نشست کارشناسی بررسی رویکردهای مبارزه فساد» که در روز سه شنبه، ۱۳ اسفند در محل شبکه کانون های تفکر ایران (ایتان) برگزار شد، در ابتدا با اشاره به تعریف مفهوم فساد، اظهار داشت: در تعریف فساد باید بگوییم که در اقتصاد، دوگانه ای تحت عنوان دوگانه خصوصی و عمومی وجود دارد. اگر کسی با سرمایه شخصی خودش وارد فعالیت اقتصادی، اجتماعی یا سیاسی شود و برای بنگاه یا نهاد خودش تلاش کند، بازیگر خصوصی است اما اگر کسی ریاست سرمایه عمومی که هدف آن تأمین موقعیت عامه مردم است، را به عهده داشته باشد، متفاوت می باشد. وی افزود: معنای فساد در این سه دهه اخیر مساله ای است که برای مقامات حوزه عمومی مطرح است و به صورت خلاصه، فساد در دهه کنونی به مجموعه رفتارهای منفعت طلبانه کسانی که در موقعیت عمومی، امانت دار حفظ منافع عموم هستند اما منافع شخصی، خانوادگی و اقتصادی خودشان را تأمین می کنند اطلاق می شود. فساد عارضه ای از جنس سازوکار و رویه است عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، با اشاره به ناپیدا بودن فساد در آمارها، اظهار داشت: فساد یک تفاوتی دارد که سیاست گذار دیر متوجه آن می شود، بعنوان نمونه در اقتصاد گفته می شود باید نرخ رشد اقتصادی افزایش یابد و یا قدرت خرید مردم بیشتر شود در بحث مالی و بودجه گفته می شود باید تراز بودجه دولت، متعادل شود در ارتباط کشور با خارج گفته می شود باید تراز صادرات و واردات با خارج متعادل شود ازاین رو در وهله اول اسمی از فساد به چشم نمی خورد. تمایز مهم اینجاست که فساد عارضه ای از جنس سازوکار و رویه است. ازاین رو در هر حوزه اقتصادی و غیر اقتصادی می تواند رخ دهد. وی افزود: پس برای مبارزه با فساد سوال اصلی این است که چه ساز و کاری باید ایجاد شود که هزینه فساد را بکاهد در وعده های انتخاباتی در مورد همه چیز وعده داده می شود اما توجهی به رویه آن نمی گردد. اینکه عملکرد ما در فساد غیر قابل دفاع است به این علت است که نسبت به سازوکارها کم توجه بودهایم. در دهه اول انقلاب تقوای جمعی مانع نارسایی های ما در مسائل ساز و کارهای منجر به فساد شد سید احسان خاندوزی در پاسخ به این سؤال که کارنامه جمهوری اسلامی در این ۴۰ سال در مبارزه با فساد چگونه بوده است، تصریح کرد: ما در سال های پس از انقلاب به لحاظ مساله اخلاقی از نقطه بالایی شروع کردیم. منظور بنده از اخلاق، مناسک دینی نیست بلکه اخلاق، بعنوان تقوای اجتماعی تعریف می شود. بعنوان نمونه در آن ایام، معروف بود که مسئولین دو عدد خودکار داشتند، یکی برای کارهای شخصی و یکی برای کارهای اداری. وی ادامه داد: در دهه اول انقلاب تقوای جمعی مانع نارسایی های ما در مسائل ساز و کارهای منجر به فساد شد اما پس از آخر جنگ به جهت تغییر نگاه اجتماعی، آرام آرام رویکرد فردگرایانه مدرنیستی رشد کرد اما به این نسبت، رویکردهای اصلاح ساز و کارهای فسادپذیر در دهه های ۷۰ و ۸۰ و ۹۰ رشد نکرد. یعنی هم در زمینه اخلاق اجتماعی نزول کردیم و هم اینکه ساز و کارها را اصلاح نکردیم. در اواخر دهه ۸۰ شفافیت های سامانه ای رخ داد اما در دولت یازدهم آنها هم تعطیل شد. اگر آنها را ادامه می دادیم ثمره آنرا می دیدیم. فساد کارگزاران با سازوکارهای افزایش شفافیت و پاسخگویی، قابل حل است منتخب مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلام شهر درانتخابات مجلس، در پاسخ به این سؤال که برای مبارزه با فساد چه کارهایی را می توان انجام داد، اظهار داشت: در مورد نگاه به آینده، باید یک تفکیک دیگر قائل شویم و فساد کارگزاران و فساد قاعده گذاران را جدا از هم بدانیم. فساد کارگزاران که در شهرستان ها و همه ادارات دولتی از آن یاد می شود، فساد کارگزاران اجرایی کشور است که از اختیاراتشان سو استفاده می نمایند بعنوان نمونه مجوزی را با رشوه می دهند و یا با ترخیص برخی از کالاها از گمرک موافقت می کنند این دست فسادها عمدتاً با ساز و کارهایی که شفافیت و پاسخگویی بیشتر داشته باشد هزینه ارتکاب آن بیشتر شده و تاثیر زیادی بر رضایتمندی عموم دارد. مبارزه با فساد قاعده گذاران سخت تر از فساد کارگزاران است سید احسان خاندوزی با اشاره به اینکه مبارزه با فساد قاعده گذاران به آسانی مبارزه با فساد کارگزاران نیست، اظهار داشت: دسته دوم فساد قاعده گذاران است. یعنی در جایی که قواعد وضع می شود، قواعد را طوری وضع کنند که بعنوان نمونه انحصار واردکنندگان باقی بماند این دسته دوم به آسانی دسته اول قابل حل نیست ازاین رو باید مراقب این باشیم که چه جریان هایی می توانند به مناسب قدرت دست یابند مثلاً قانون مجلس باید طوری باشد که چنین افرادی نتوانند وارد آن بشوند. وی افزود: در کشور آمریکا فساد نوع دوم بسیار بالاست بعنوان نمونه بوش پسر چون به علت حمایتهای برخی شرکت های تجاری بر روی کار آمد مجبور بود که برخی از قواعد را برای آنان ایجاد کند که از کنار آن سود بسیاری نصیب آنها شد. به دلیل کاهش نسبی فساد قاعده گذاران، امید اصلاح در ایران بیشتر است عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با مقایسه فساد نوع دوم در ایران و کشورهای غربی، اظهار داشت: این فساد در کشور ما کمتر است. در ایران به علت سبقه تارخی خود، این فساد به اندازه نظام سرمایه داری نیست در آن نظام ها معلوم است که چه کسی نماینده چه سرمایه داری است اما در کشور ما این فساد به این اندازه زیاد نیست. در چنین نظامی، انتظار اصلاح وجود دارد اما در نظامات آمریکا چون کنگره و دولت به دست ذینفعان تسخیر شده است. جنبش هایی مثل جنبش وال استریت هیچ فایده ای ندارند. وی افزود: در ایران به علت اینکه فشار فساد کارگزاران زیاد است در ذهن مردم، فساد در کشور پررنگ است. نظامات دیگر فساد کارگزاری را پاک نگه می دارند یعنی حتی امکان دارد به علت اعطای یک مجوز ناحق وزیر را هم استیضاح کنند اما در قاعده گذاری جریان هایی می توانند تمام کرسی ها را تسخیر کنند برای همین تصور مردم آنها از فساد خوب است. مبارزه با فساد را با اصلاح مجلس آغاز خواهیم کرد منتخب مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلام شهر درانتخابات مجلس، در پاسخ به این سؤال که برنامه شما در مجلس آتی برای حل معضل فساد چیست، اظهار داشت: در نظام پارلمانی ایران با خرده اراده ها مواجه می باشیم و فقدان حزب سبب شده که اجماع سخت شود یعنی با مذاکره با سران برخی حزب ها هم امکان اجماع وجود ندارد ما باید از این معبر سخت اقناع نصف بعلاوه یک نمایندگان بگذریم تا به یک تصمیم برسیم این موضوع، کار را سخت می کند. او در آخر تصریح کرد: اصلاح ساز و کارها و فرایندهای مجلس یازدهم نخستین مبحث مبارزه با فساد است چون نقص هایی در فرآیندها، کمیسیون ها ارتباط نمایندگان با دستگاه های اجرایی و شیوه نظارتی مجلس و روش های تقنینی و مصوب شده طرح ها و لوایح وجود دارد که باید اول از همه خود مجلس را اصلاح نماییم ازاین رو اصلاح آیین نامه داخلی و فرهنگ های خود مجلس مهمترین وظیفه در مقابل با مبارزه با فساد است و ما مبارزه با فساد را با اصلاح مجلس آغاز خواهیم کرد.
