یک تحلیلگر مسائل تحریم با اشاره به اینکه تحریم های اخیر آمریکا در عرصه واقعی اقتصاد، اثر چندانی ندارد، اظهار داشت: باید مسیرهای شاهرگی در نقل و انتقالات ارزی را به شریان های مویرگی تغییر داد.
حسین حاجیلو، تحلیلگر مسائل تحریم در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه ۱۸ بانک و مؤسسه مالی ایرانی، اخیرا تحت تحریم ثانویه وزارت خزانه داری آمریکا قرار گرفته اند و تا پیش از این تحریم اولیه بوده اند، اظهار داشت: دو نوع تحریم بانکی وجود دارد که یکی تحریم اولیه و یکی تحریم ثانویه است؛ به این معنا که تحریم اولیه در چارچوب برچسب «ایران» تعریف شده که اجازه مراودات آمریکایی ها را با ایران نمی دهد و سایر کشورها تحت شرایطی می توانند با ایران کار کنند؛ اما در تحریم های ثانویه، برچسب هایی همچون «تروریسم» یا «اشاعه سلاح های کشتار جمعی» یا «حقوق بشر» و مواردی از این دست لحاظ می شوند که عملاً معنایش این است که آمریکایی ها و غیر آمریکایی ها نباید با نهادهای تحریم شده، همکاری کنند؛ ازاین رو حالا این ۱۸ بانک و مؤسسه مالی که در گذشته تحریم اولیه بوده اند، حالا تحت تحریم ثانویه هم قرار گرفته اند. وی ادامه داد: آماری وجود ندارد که چقدر از تعاملات خارجی کشور از راه این بانک ها انجام می شده است؛ ولی بر مبنای آنچه که رئیس کل بانک مرکزی در اسفند ۹۸ و بعد از آنکه FATF ایران را در لیست خود قرار داد، اعلام نمود که کل تجارت ایران از روش های غیرقابل تحریم در حال انجام بوده و اعلام نمود ۳۵.۵ میلیارد دلار در سال ۹۸ برای کالاهای ضروری تأمین ارز شده است. حاجیلو به اظهارات رئیس کل بانک مرکزی اشاره و با اشاره به اینکه به قول عبدالناصر همتی، حتی بانکهای کشورهای دوست هم با ایران همکاری بانکی جدی ندارند، تصریح کرد: بر مبنای اعلام بانک مرکزی الان تأمین ارز از روش های غیربانکی برای کشور صورت می گیرد و ازاین رو خیلی از بانک ها نقش ویژه ای در تعاملات بانکی خارجی ما ندارند و روش های غیربانکی همچون صرافی در حال اجرا است؛ ازاین رو اگر سخنان رئیس کل بانک مرکزی را بپذیریم، می توان اظهار داشت که این تحریم ها اثر ویژه و چندانی بر اقتصاد ایران نخواهند داشت. وی تصریح کرد: مسئله مهم دیگر تأمین اقلام بشردوستانه است که وزارت خزانه داری آمریکا که ۱۸ بانک را تحریم کرده، اعلام نموده که تعاملات بشردوستانه از تحریم مستثنی است و ازاین رو اگر در این بانک ها هم تعاملات خارجی خاصی هم صورت گیرد، قطعا محدود به حوزه های تأمین اقلام بشردوستانه همچون غذا و دارو است و حوزه های دیگر امکان مراوده بانکی را ندارند؛ ازاین رو به لحاظ تحریمی، از آنجایی که حوزه بشردوستانه استثنا شده است؛ اتفاق خاصی برای این بانک ها عملاً رخ نمی دهد. حاجیلو اعتقاد دارد که آمریکایی ها عمدتاً به خاطر اینکه احساس فشار مستمر را به جامعه ایرانی و مردم ایران القا کنند، تحریم ها را تکرار کرده و این طور القا می کنند که شرایط سخت تر شده است؛ یعنی بالاتر از سیاهی هم رنگی وجود دارد؛ در حالیکه این بخش از تحریم ها اثر مؤثر قابل توجهی در میدان واقعی اقتصاد نخواهد داشت. این تحلیلگر مسائل تحریم افزود: مبحث دیگری که آمریکا بر روی آن تمرکز دارد، تحکیم دیوار تحریمی (FSW) است که در سیاست های خود در نظر می گیرد تا اگر معامله ای در آینده بخواهد با ایران داشته باشد، از آنها بعنوان برگ برنده استفاده نماید و برای هر یک، از ایران امتیاز بگیرد؛ ضمن اینکه آمریکایی ها روی اتفاقات اقتصادی ایران که بخش زیادی از آن شاید متأثر از تحریم آنی که آمریکا می گذارد، نباشد بسیار حساس بوده و تلاش دارند اینگونه وانمود کنند که هر اتفاق نامطلوب اقتصادی در ایران ناشی از اثرگذاری تحریم های آمریکا است و هم زمانی افزایش نرخ ارز با این تحریم ها را می توان از این زاویه تحلیل کرد. وی تصریح کرد: در واقع، آمریکا تلاش دارد تا اتفاقات ماههای اخیر در بازار ارز ایران را به تحریم های اعمالی خود نسبت داده و امواج اقتصادی در ایران را با موج تحریمی خود هم راستا و هماهنگ کند و در نهایت، به جامعه ایرانی تلقین کند که موج اقتصادی که در کشور رخ داده و تنش اقتصادی بوجود آمده ناشی از تحریم است. حاجیلو تصریح کرد: حالا کشور برای نقل و انتقالات مالی باید بر روی روش های مویرگی تسویه مالی (مانند صرافی و…) متمرکز شده و در تعاملات خارجی خود از روش های شاهرگی به روش های مویرگی حرکت کند؛ البته این کار باید با کنترل و نظارت حاکمیت باشد؛ این در شرایطی است که آمریکا هم با اشراف بر این موضوع، تلاش دارد تا ایران را تحت فشار پذیرش FATF قرار دهد تا همین منافذ تنفسی کشور را هم ببندد. این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: به هر حال تحریم باآنکه بخشی از دسترسی های ارزی بانک مرکزی و کشور را گرفتار ضربه کرده است؛ اما باید از مسیرهای متنوع با آن مقابله نمود و راهکارهای عملیاتی آن هم وجود دارد.
