یک مقام مسئول اظهار داشت: در زلزله اخیر تهران در گسل مشا، یک زمین لرزه اصلی و سه پس لرزه در طول ۴ ماه رخ داد که به مرور زمان موجب تخلیه انرژی این قسمت گسل شد.
حمیدرضا نانکلی، رئیس اداره ژئودینامیک سازمان نقشه برداری در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: توجه به نقشه پراکندگی و تراکم زلزله ها در ۶ ماه اول سال در کشور نشان میدهد که بیشتر زمین لرزه ها در مرز بین دو صفحه عربی در جنوب کشور و صفحه اورآسیا در شمال شرق کشور اتفاق افتاده است که از آن بعنوان خط درزه یا راندگی اصلی زاگرس نام برده می شود. منطقه فرورانشی مکران نیز جایی که تغییر شکل از حالت فشارشی و کوه زایی به فرورانشی انجام می شود، مکان زلزله های آرام یا خاموش کشور است. وی بیان داشت: در ناحیه جنوب شرق کشور خصوصاً کرمان نیز چون برخورد سه صفحه هند، اورآسیا و عربی به وقوع می پیوندد تراکم تنش بیشتر است. در منطقه شمال غربی نیز گسل تبریز وجود دارد که در آنجا تجمع تنش و پراکندگی زمین لرزه ها وجود دارد. این مقام مسئول با اشاره به گسل های تهران، اظهار داشت: در پهنه البرز نیز گسل مشا و گسل شمال تهران وجود دارد که در سال های گذشته سابقه زلزله داشته اند. بطور کلی طبق آمار مرکز لرزه نگاری، در هر ماه ۹۰۰ تا ۱۰۰۰ زمین لرزه در کشور داریم که در نوار زاگرس، البرز و جنوب شرق ایران و … پخش می شوند. ۵ زمین لرزه در تهران رخ داده است نانکلی در زمینه تعداد زلزله های تهران در بهار و تابستان ۹۹، اظهار داشت: در ۶ ماه امسال در منطقه البرز، ۵ زمین لرزه با بزرگای بالای ۴.۵ داشتیم و همین طور حدود ۲۰ زمین لرزه نیز با بزرگای بین ۴ تا ۴.۵ اتفاق افتاده است. وی با تشریح زلزله اردیبهشت ماه گسل مشا، بیان داشت: گسل مشا به سه قسمت شرقی، مرکزی و غربی تقسیم می شود در قسمت شرقی این گسل در ۱۹ اردیبهشت زمین لرزه ای با بزرگای ۵ در مقیاس امواج پیکری رخ داد، پس از آن در نزدیک همان کانون در تاریخ ۷ خرداد یک پس لرزه با بزرگای ۴ و در ۲۰ شهریور یک پس لرزه دیگر با بزرگای ۳ و در نهایت در ۱۲ مهر، آخرین پس لرزه با بزرگای ۲.۷ ریشتر به وقوع پیوست. انرژی قسمت شرقی گسل مشا بعد از ۴ ماه تخلیه شد رئیس اداره ژئو دینامیک سازمان نقشه برداری، افزود: در زلزله اخیر در قسمت شرقی گسل مشا، یک زمین لرزه اصلی و سه پس لرزه در طول ۴ ماه رخ داد که اینها به مرور زمان موجب تخلیه انرژی این قسمت گسل شدند و در این فواصل زمانی، پس لرزه های کوچک تر از ۱.۸ تا ۲.۵ نیز رخ داده است. بدین سبب در یک بازه ۴ ماهه، سه پس لرزه ۴، ۳ و ۲.۷ ریشتر به وقوع پیوسته است. نانکلی اضافه کرد: با این سه پس لرزه، انرژی هایی که در قسمت شرقی گسل مشا ذخیره شده بود آزاد شد و انرژی کمی در آن باقی مانده است. پس از تمام شدن سیکل حرکات پس لرزه ها، وارد حرکت های بین لرزه ای می شویم و گسل در حالت تجمع تنش قرار می گیرد. مقایسه زلزله تهران با زلزله کرمانشاه / سیکل دو زلزله برعکس بود! وی با مقایسه زلزله مشا با زلزله کرمانشاه، گفت: در زلزله سال ۹۶ کرمانشاه، سیکل زلزله برعکس تهران بود. در آنجا ابتدا یک زلزله با بزرگای ۴.۵ رخ داد سپس ۲۰ دقیقه بعد زمین لرزه ای با بزرگای ۲.۵ و ۲۰ دقیقه بعد زمین لرزه اصلی با بزرگای ۷.۲ آمد یعنی یک روند کاملاً متفاوتی با زلزله مشا داشت. رئیس اداره ژئو دینامیک سازمان نقشه برداری در زمینه علت این اختلاف سیکل، تشریح کرد: مکانیزم گسل ها و تکنونیک منطقه در به وجود آمدن این سیکل اهمیت بالایی دارد. در کرمانشاه ابتدا زمین لرزه با بزرگای ۴.۵ و سپس با بزرگای ۲.۷ ریشتر آمد و تصور بر این بود که بزرگای زلزله های بعدی کمتر شود اما زلزله اصلی یا شوک اصلی پس از آن رخ داد. وی با اشاره به منشأ زلزله مشا، بیان داشت: منشأ زلزله مشا مربوط به حرکات گسل و تکنونیک است و منشأ آتش فشانی نداشته است و انتساب آن به آتش فشان دماوند اشتباه است. نانکلی تشریح کرد: اساساً در زلزله های آتش فشانی با تجمع و ازدحام شدید زلزله رو به رو هستیم که به سبب گرم شدن پوسته و کارهای آتش فشانی این زمین لرزه ها، رخ می دهد اما در زلزله گسل مشا شاهد این اتفاقات نبودیم.
