اجاره: امروز (۱۰ اردیبهشت ماه) در تقویم ملی ایران به نام روز ملی خلیج فارس ثبت شده است. هرچند که خلیج فارس نامی برای پهنه آبی جنوب کشور است اما درواقع این پهنه دریایی دربردارنده هویت تاریخی و فرهنگی ایران است که این روزها به علت بهره برداری های ناپایدار حال خوبی ندارد و به قول مدیرکل دفتر حفاظت از زیست بوم های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست وضعیت تنوع زیستی آن بحرانی است.
داوود میرشکار در گفت و گو با ایسنا ضمن بیان اینکه خلیج فارس یکی از پهنه های استراتژیک کشور است که اکوسیستمی متنوع و البته حساس و شکننده دارد، اظهار نمود: جنگل های حرا، آبسنگ های مرجانی، مصب ها، خوریات و… ازجمله زیستگاه های خلیج فارس هستند همینطور در آب های خلیج فارس گونه های مهم و روبه انقراضی زیست می کنند که ازجمله آنها میتوان به لاک پشت های دریایی اشاره نمود.
تغییر اقلیم تهدیدی جدی برای خلیج فارس
وی ضمن اشاره به اینکه یکی از تهدیدات جدی برای خلیج فارس، زیستگاه ها و گونه های آن تغییرات اقلیم است، خاطرنشان کرد: خلیج فارس دریایی نیمه بسته است و این مورد سبب می شود که جریان آب در خلیج فارس کم باشد و دمای آب افزایش پیدا کند. این مورد در کنار گرم شدن زمین و تغییر اقلیم تاثیری منفی بر زیستگاه های خلیج فارس دارد.
بسیاری از زیستگاه های خلیج فارس به علت فعالیتهای صید و صیادی از بین رفته اند
مدیرکل دفتر حفاظت از زیست بوم های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه ضمن انتقاد از خلاءهای موجود در حوزه مدیریت شیلات در کشور اظهار داشت: متاسفانه به علت عدم بهره برداری پایدار از پهنه دریایی خلیج فارس، فعالیتهای غیرمجاز و غیرقانونی صید و صیادی و استفاده از تجهیزات غیر مجاز صید شاهد آن هستیم که خیلی از زیستگاه های خلیج فارس به علت فعالیتهای صید و صیادی از بین رفته اند. این مورد اثر منفی مستقیمی بر ذخایر آبزیان دارد و علاوه بر تهدید تنوع زیستی در آب های خلیج فارس، معیشت خود صیادان را هم به خطر می اندازند چونکه صیادان وابسته به تجدید ذخایر آبزیان هستند.
میرشکار افزود: بر مبنای قانون حفاظت و بهره برداری از منابع آبزی، فرآیند برآورد ذخایر، صدور مجوزهای صیادی، برخورد با تخلفات و… برعهده سازمان شیلات است و سازمان حفاظت محیط زیست نمی تواند به این موضوعات ورود کند. ما از مجلس شورای اسلامی خواسته ایم که نسبت به تغییر و اصلاح این قانون اقدام نماید چونکه بر این باور هستیم که سازمان بهره بردار از منابع آبزی خود نمی تواند ناظر بر فعالیت صید و صیادی هم باشد.
وی در بخش دیگری از صحبت های خود آلودگی نفتی را از دیگر تهدیدات جدی خلیج فارس ذکر و اظهارکرد: استخراج نفت در پهنه آبی خلیج فارس، حمل و نقل آن، شکستن مسیر انتقال نفت و… آلودگی هایی را به دریا منتقل می کند و در نهایت اکوسیستم دریایی و ساحلی را درمعرض خطر قرار می دهد. از سویی دیگر اکوسیستم خلیج فارس با ورود پساب های شهری و صنعتی هم تهدید می شود.
مدیرکل دفتر حفاظت از زیست بوم های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه در کنار تمامی این موارد روزبه روز با افزایش برداشت آب از پهنه دریایی خلیج فارس مواجه هستیم، خاطرنشان کرد: متاسفانه بخشی از تنوع زیستی دریا هنگام برداشت آب از بین می رود و ضوابطی که باید هنگام برداشت آب از دریا رعایت شود، اعمال نمی گردد. در کنار این پساب حاصل از آب شیرین کن ها که شوری بیشتر نسبت به آب دریا دارد، به اکوسیستم های آبی بازگردانده می شود و تبعاتی را به دنبال دارد.
وی اضافه کرد: در این رابطه ما در سازمان حفاظت محیط زیست طی سالهای اخیر کوشیده ایم که محل استقرار آب شیرین کن ها را با درنظر گرفتن معیارهای زیست محیطی انتخاب و بتوانیم استقرار آنها را در سواحل مدیریت نماییم اما بهرحال این مساله بعنوان یکی از تهدیدات خلیج فارس مطرح است.
استحصال زمین از دریا تنوع زیستی را به نابودی می کشاند
به گفته میرشکار استحصال زمین از دریا و خشک کردن بخشی از آن برای استقرار تجهیزات صنعتی یا توسعه فعالیتهای گردشگری غیرپایدار هم زیستگاه ها و تنوع زیستی را به نابودی می کشاند. این مساله هم در خلیج فارس مشاهده می شود.
وی در ادامه به پایش سالانه تنوع زیستی در خیلج فارس اشاره نمود و توضیح داد: زیستگاه های تخمگذاری لاک پشت های دریایی، آبسنگ های مرجانی، جنگل های حرا و… دائم رصد می شوند و با همکاری استان ها برنامه های مدیریتی مختلفی در این زیستگاه ها اجرایی می شود. متاسفانه بر مبنای آخرین بررسی های انجام شده ۹۵ درصد از آبسنگ های مرجانی را تا عمق ۱۰ متر در خلیج فارس از دست داده ایم. از سویی دیگر زیستگاه های حساس لاک پشت های دریایی هم مشخص شده اند و برنامه های حفاظتی در آنها اجرایی می شود.
وضعیت تنوع زیستی در خلیج فارس بحرانی است
مدیرکل دفتر حفاظت از زیست بوم های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در انتها ضمن اشاره به اینکه به قول خیلی از کارشناسان محیط زیست و حتی کارشناسان شیلات وضعیت تنوع زیستی در خلیج فارس بحرانی است، تصریح کرد: ما برای حفظ اکوسیستم خلیج فارس نیازمند آن هستیم که تمامی دستگاه ها و حتی مردم به سازمان حفاظت محیط زیست کمک کنند.
منبع: اجاره
