طبق مصوبه ستاد تنظیم بازار و تاکید وزارت جهاد باید واردات موز در قبال صادرات سیب باشد، اما در این بین دستگاه های مربوطه ثبت سفارش و تایید منشأ ارز را برای وارداتی که این شرط را ندارد، صادر کرده اند؛ پس حالا نه صاحبان کالا تکلیف خودرا می دانند و نه گمرک تکلیف مشخصی دارد که آیا با مجوزهای در اختیار واردکننده، کالا را ترخیص کند یا چون صادرات سیب ندارد مانع آن شود. وزارت جهاد کشاورزی هم اولیتماتوم داده هر گونه ترخیص خارج از روال، تخطی بوده و مسئولیت مجوزها هم برعهده همان دستگاه صادرکننده است.
به گزارش اجاره به نقل از ایسنا، در یکی – دو ماهه گذشته نزدیک به ۱۰ مکاتبه بین دستگاه های مربوطه در ارتباط با تعیین تکلیف وضعیت واردات موز و نحوه ورود این کالا صورت گرفته ولی هنوز هیچ گره ای از آن نه فقط باز نشده بلکه ابهامات آن بیشتر می شود.
وزارت جهاد: فقط موافق واردات در قبال صادرات سیب هستیم
تازه ترین مکاتبه ای که وزارت جهاد کشاورزی با گمرک ایران در ارتباط با ترخیص محموله های موز وارداتی داشته است اعلام نموده که این وزارتخانه فقط با واردات موز در قبال صادرات سیب درختی موافقت کرده است و در وضعیت ارزی فعلی ضرورت دارد این مهم به نحو احسن اجرا شود.
ظاهرا از استثنا گذشته و عمومیت پیدا کرده است!
از سوئی این وزارتخانه تاکید داشته که ورود محموله های موز بدون صادرات سیب تخطی از سیاست اعلام شده وزارت جهاد کشاورزی است و برخلاف تصور بنظر می رسد فقط محدود به موارد استثنا نبوده و درحال عمومیت یافتن است، بدین سبب وزارت جهاد کشاورزی با هرگونه محموله موز که در ازای صادرات سیب درختی نباشد مخالف بوده و برای موارد استثنا که ثبت سفارش انجام و ارز کالا پرداخت شده مسئولیت با دستگاه اقدام کننده یعنی وزارت صمت است.
دستگاه ها به توافق خودشان پایبند نماندند
اما اینکه ماجرای این مکاتبات و البته اولتیماتوم های دستگاهها به همدیگر در ارتباط با واردات موز چیست را باید در مصوبه سال قبل ستاد تنظیم بازار و توافقی که بین دستگاه های ذیربط صورت گرفته بود جست وجو کرد، زمانی که در اواخر سال قبل اعلام گردید واردات موز ممنوعست مگر آنکه در قبال آن صادرات سیب درختی انجام شده باشد، آنگاه با مجوز ثبت سفارش وزارت صمت و تایید منشأ ارز بانک مرکزی قابل ترخیص خواهد بود که البته این شرط از اوایل سال قبل هم لازم الاجرا بود و در ستاد تنظیم بازار بر آن تاکید گردید.
صدای ناهماهنگی ها درآمد؛ واردات بدون مجوز ۱۴۷ هزار تن موز
با وجود این، آمار وضعیت را طور دیگری نشان داد؛ بطوریکه بر اساس گزارش گمرک ایران، در سال قبل و سه ماه ابتدایی سال جاری یک میلیون و ۹۲ هزار تن سیب صادر شد که با این حجم صادرات امکان صدور مجوز برای واردات ۳۶۴ هزار تن موز وجود داشت در صورتیکه ۵۱۱ هزار و ۵۰۰ تن موز در این ۱۵ وارد کشور شده و این اختلاف ۱۴۷ هزار تنی واردات موز موجب شد گمرک طی مکاتبه ای با وزارت صمت خواهان شفاف شدن رویه واردات شود.
بر این اساس، در اواخر تیرماه سال جاری بود که اعلام گمرک نشان داد با وجود شرایط تعیین شده برای واردات موز آنچه برای ترخیص درخواست می شود از شرایط لازم برخوردار نیست؛ بطوریکه وارد کننده ثبت سفارش وزارت صمت و تایید منشأ بانک مرکزی را در اختیار دارد اما این دو مجوز در حالی صادر شده که توجهی به صادرات سیب نشده بود.
از ین جهت، محموله های موز به گمرک می رسید و این سازمان نمی دانست که آیا باید بر طبق این مجوزها موز را ترخیص کند و یا اینکه بر طبق مصوبه ستاد تنظیم بازار که تاکید بر صادرات سیب دارد از خروج آنها ممانعت کند.
استعلام گمرک از صمت و به صورتی رضایت آن
در همین رابطه مکاتبه ای بین گمرک و وزارت صمت، صورت گرفت و درخواست پیگیری و تعیین تکلیف این مساله عنوان شد اما وزارت صمت پاسخ شفاهی ارائه نکرد ولی به صورتی گفته بود که مخالف واردات موز بدون صادرات سیب نیست، چونکه این مصوبه زمانی برای تنظیم بازار و افزایش صادرات سیب صادر شده که حالا چندان قابل اجرا نیست، البته این وزارتخانه از گمرک خواسته بود برای مشخص شدن تکلیف از وزارت جهاد کشاورزی پیگیری کند.
جهاد برای بار اول پاسخ شفافی نداد ولی بار دوم صریحا مخالفت کرد
در ادامه استعلام گمرک از وزارت جهاد با پاسخ مبهمی مواجه گردید که تکلیف را مشخص نکرد و در طول این مدت همچنان ورود محموله های موز ادامه داشت در صورتیکه برای قسمتی از آن صادرات سیب صورت نگرفته بود.
این ماجرا اختتام نیافت و اخیر بار دیگر معاون فنی گمرک ایران از وزارت جهاد استعلام گرفت و این دفعه با پاسخ صریح این وزارتخانه مواجه شد؛ بطوریکه این وزارتخانه هرگونه واردات موز بدون صادرات سیب را ممنوع و آنرا تخلف اعلام نموده و گفته که هرگونه تعهدی به سبب ارائه ی ثبت سفارش یا تایید منشأ ارز صورت گرفته مسئولیتش با همان دستگاه مربوطه است.
صاحبان کالا ماندند و مجوزهای صمت و بانک مرکزی که به بن بست خورد
بدین سبب وزارت جهاد کشاورزی مجوز خروج موزهای وارداتی را نداده در صورتیکه حالا هزاران تن موز با وجود داشتن ثبت سفارش به سبب عدم صادرات سیب در گمرک مانده و در آستانه فساد قرار دارد.
در این بین مسئولیت دستگاه ذیربط قابل توجه است، چونکه به سبب عدم هماهنگی و عدم توجه به مصوبه ای که خودشان آنرا توافق و صادر کرده اند دست به صدور مجوزهایی زده اند که قابل اجرا نیست و با یکدیگر تداخل دارد. حال اینکه آیا در ادامه وزارت صمت و بانک مرکزی دست از صدور مجوز بدون توجه به رعایت شرط واردات موز خواهند زد و یا اینکه به نحوی وزارت جهاد کشاورزی شرط صادرات سیب را برخواهد داشت معین نیست.
در هر صورت در این میان واردکنندگان تکلیف مشخصی ندارند و اگرچه صادرات سیب انجام نمی دهند موفق می شوند مجوز ثبت سفارش و تایید منشأ ارز را دریافت کرده و در آن صورت مطالبه ترخیص دارند؛ به شکلی که طی یک روال معیوب دست به وارداتی می زنند که می دانند ممکن از در ترخیص با مانع مواجه شوند ولی در هر صورت باتوجه به فسادپذیر بودن کالا، دستگاه های مربوطه در مقابل عمل انجام شده قرار می دهند، در صورتیکه اگر از ابتدا به موضوع مصوبه توجه گردد نباید هیچ نوع مجوزی از طرف بانک مرکزی و وزارت صمت برای وارداتی که صادرات سیب ندارد صادر می شد.
