به گزارش اجاره، به قول کارشناسان افزایش هر ۱، ۰۰۰ تومان قیمت گندم ۸ هزار میلیارد تومان بار مالی برای دولت در جهت تأمین یارانه آرد به دنبال خواهد داشت.
به گزارش اجاره به نقل از مهر، گندم در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ یکی از سالهای پرتنش خویش را پشت سر گذاشت که این تنش همچنان برای سال زراعی جدید ادامه دارد. قیمت ۳۲ قلم کالای اساسی همچون گندم در شورای قیمت گذاری و اتخاذ سیاست های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی از جانب ۹ عضو این شورا تعیین و از جانب رئیس شورا که بر عهده وزیر جهاد کشاورزی است، ابلاغ می شود.
نرخ گندم بعنوان یک محصول استراتژیک مبنای قیمت گذاری سایر کالاهای اساسی است. در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ به سبب جهش قیمتی که دلار داشت و افزایش قیمت خدمات، گندم کاران در بهمن سال قبل تجدیدنظر در قیمت خرید تضمینی گندم را مطرح نمودند. این درخواست تا ماه ها پاسخ داده نشد چونکه در بودجه سالانه اعتبار خرید تضمینی محصولات از پیش مشخص شده بوده و هر گونه تغییری چالش هایی را در تأمین منابع مالی برای دولت به همراه خواهد داشت.
پس از ۴ ماه مذاکره با نمایندگان خانه ملت، معاون اول رئیس جمهوری و در نهایت دادخواهی به رهبری ۱۶ اردیبهشت، قیمت گندم تجدیدنظر شده و به هر کیلو ۱۵ هزار تومان رسید. بدین سان قیمت پایه گندم از ۱۱ هزار تومان در هر کیلو به ۱۳ هزار تومان رسیده و ۲ هزار تومان جایزه تحویل گندم هم به آن افزوده شد. عدد ابلاغ گردیده از جانب سرپرست وقت وزارت جهاد کشاورزی رضایت گندم کاران را تأمین نکرد چونکه درخواست آنها عددی بالاتر از ۱۷ هزار تومان بود.
به طور قطع افزایش یکباره قیمت، پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت که سیاست گذاران دولتی را وا می دارد تا با احتیاط بیشتری تصمیم گیری کنند. تغییر نرخ خرید تضمینی گندم از ۱۳ به ۱۵ هزار تومان سبب شد تا همچنان مطالبات گندم کاران با تأخیر صورت گیرد به صورتی که بر مبنای قول های داده شده مقرر است تا پایان مهر با گندم کاران تسویه شود؛ البته امکان دارد این تسویه با قیمت پایه باشد و باقی مطالبات باز هم به فرصت بیشتری نیاز داشته باشد.
تأخیر از تعیین قیمت تا ابلاغ آن
تعیین قیمت این محصول پایه برای سال زراعی جدید ۱۴۰۳-۱۴۰۲ باردیگر با مناقشاتی همراه بود. بنیاد ملی گندم کاران اعلام نمود با عنایت به آنالیز قیمتی ها نرخ تمام شده هر کیلو گندم حدود ۲۱ هزار تومان خواهد بود. در ادامه این رایزنی ها برخی به عدد بالاتر از ۲۵ هزار تومان اشاره می کردند که قطعا از جانب اعضای دولتی شورای قیمت گذاری محصولات کشاورزی مورد پذیرش واقع نمی شد.
تعیین قیمت محصولات کشاورزی باید قبل از شروع سال زراعی جدید یعنی مهر ماه باشد تا کشاورزان بتوانند نسبت به کشت جدید برنامه ریزی داشته باشند. با عنایت به چالش های به وجود آمده در حوزه قیمت گندم و هم تغییر وزیر جهاد کشاورزی و هم سرپرست آن، در نهایت قرار شد جلسه تعیین نرخ ۳۲ قلم کالای اساسی در مرداد برگزار گردد. به توافق نرسیدن اعضا شورا بر سر قیمت گندم سبب شد تا جلسات با تأخیر برگزار و تعیین نهایی قیمت به جلسه بعد موکول گردد.
جلسه چهارشنبه ۲۲ شهریور شورای قیمت گذاری محصولات اساسی سرنوشت قیمتی ۳۲ کالای اساسی را تعیین کرد. بر مبنای قانون این قیمت باید در مدت یک هفته از جانب رئیس شورا یعنی وزیر جهاد کشاورزی اعلام رسمی و ابلاغ شود. مسئله تأمین اعتبارات لازم باردیگر ابلاغ نرخ جدید خرید تضمینی گندم را با تأخیر همراه کرده است.
بار مالی آرد نانوایان برای دولت
به گفته کارشناسان افزایش هر ۱، ۰۰۰ تومان قیمت گندم ۸ هزار میلیارد تومان بار مالی برای دولت در جهت تأمین یارانه آرد به دنبال خواهد داشت. هم اکنون که قیمت گندم ۱۵ هزار تومان است آرد یارانه ای که در اختیار نانوایی های کشور قرار می گیرد آرد نوع اول، گندم آن ۶۶۵ تومان بوده که با عنایت به سبوس گیری آن قیمت آرد به دست آمده از این نوع گندم بین ۸۱۰ تا ۸۲۰ تومان متغیر است. قیمت آرد با سبوس ۱۲ درصد هر کیلو ۸۱۰، با ۱۵ درصد ۸۱۵ و با ۱۸ درصد ۸۲۰ تومان است. قیمت گندم آرد نوع دوم هر کیلو ۹۰۰ تومان بوده که آرد به دست آمده از آن برای نانوایان بین ۱۲۴۰ تا ۱.۲۵۰ تومان است.
پیش بینی های درست و غلط
محمدعلی نیکبخت، وزیر جهاد کشاورزی و رئیس شورا در مراسم شروع سال زراعی جدید طرح جهش تولید در دیمزارها در پاسخ به پرسش خبرنگاران گفت، حداکثر تا اوایل هفته آینده قیمت جدید خرید تضمینی گندم ابلاغ خواهد گردید.
بر اساس گفت وگویی که اعضای بخش خصوصی شورای قیمت گذاری محصولات کشاورزی با خبرنگار مهر داشتند عنوان شد با تمام کش وقوس ها و تأکیدی که نمایندگان کشاورزان و گندم کاران داشتند در نهایت قیمت جدید خرید تضمینی گندم ۱۹.۵۰۰ تومان تعیین شد.
به نظر می رسد تعلل در اعلام رسمی قیمت خرید تضمینی به سبب چالش ها در تأمین اعتبارات باشد چونکه در بودجه ۱۴۰۱ منابع مالی برای خرید حدود ۸ میلیون تن گندم پیشبینی شده بود در حالیکه این رقم به بیشتر از ۱۰ میلیون تن رسید؛ علاوه بر این که قیمت خرید تضمینی از ۱۳ هزار تومان در هر کیلو به ۱۵ هزار تومان تغییر یافت.
شاهپور علایی مقدم، معاون پیشین برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی در رابطه با وضعیت تعیین قیمت جدید گندم در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ پیشتر به مهر گفته بود، عمده مشکل در تغییر قیمت گندم قبل از سال زراعی جدید به تأمین منابع اعتباری بر می گردد که باید در بودجه ۱۴۰۲ دیده شود. درخواست افزایش قیمت زودتر از زمان موعد و سال زراعی جدید ضروری می کند تا یک متمم به لایحه بودجه ۱۴۰۲ افزوده و به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی برسد.
دولت و مشکلات تأمین مالی
بر اساس تبصره ۲ قانون خرید تضمینی گندم، دولت موظف است تا ۲۴ ساعت بعد از تحویل گندم مبلغ آنرا پرداخت کند. همینطور بر مبنای تبصره ۳ این قانون در صورت تأخیر در پرداخت، دولت باید بر مبنای نرخ سود میان مدت اعلام شده از جانب بانک جریمه دیرکرد به گندم کاران بپردازد. تغییر قیمت از ۱۳ به ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان در کمتر از یک سال بار مالی زیادی برای دولت دارد و باید اعتبارات آن از محلی تأمین شود.
