اجاره: پس از اجرای مصوبه مربوط به ترخیص فوری کالاهای اساسی و مواد اولیه تولید با تمرکز بر رفع موانع ارزی و انتقاداتی که بانک مرکزی در این رابطه داشت، بتازگی اعلام نموده که با وجود حذف کد رهگیری، تغییر محسوسی در پروسه ترخیص کالا ایجاد نشده است، اما واکنش گمرک ایران از این حکایت دارد که در مدت اخیر حدود چهار میلیون تن کالا ترخیص شده و البته با افزایش ورود کالا به گمرک و بنادر حجم دپو به بیش از ۵٫۵ میلیون تن رسیده است.
به گزارش اجاره به نقل از ایسنا، مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت که در ۱۷ آبان ماه سال جاری به مرحله اجرا درآمد بر رفع موانع ترخیص حدود هشت میلیون تن کالای اساسی و غیر اساسی در گمرک و بنادر تاکید داشت، این در حالی بود که تا قبل از این عمده دلیلهای عدم ترخیص از نگاه مسئولان و صاحبان کالا به تخصیص و تامین بموقع ارز و صدور کد رهگیری بانک بر می گشت که در این حالت گمرک مجوز ترخیص نداشت.
بر این اساس، در ستاد هماهنگی اقتصادی دولت توافق شد که ترخیص کالا به صورت بدون کد رهگیری اما با تعهد بانک مرکزی برای تامین ارز در مهلت سه ماهه صوت گرفته و حتی امکان تامین ارز بوسیله ارز متقاضی نیز فراهم گردید، با این وجود بانک مرکزی از مصوبه مربوطه رضایت چندانی نداشت و در ارتباط با موارد ارزی انتقاداتی را حتی نزد رئیس جمهور بیان کرد.
اخیرا و در زمانی که حدود یک ماه از اجرای مصوبه گذشته است بانک مرکزی اعلام نموده که بررسی آمارها نشان میدهد با وجود حذف کد رهگیری در پروسه گمرکی ترخیص کالا در آبان ماه نسبت به ماه های قبل تغییر محسوسی نداشته است و از طرفی تاکید کرده که حذف کد رهگیری بانک تاثیری در ترخیص کالا از گمرک نداشت.
از این موضع اینگونه استنباط می شود که در فاصله یک ماه اخیر که ترخیص کالا بدون کد رهگیری در دستور کار قرار گرفته، ترخیص کالا از گمرک تسریع نشده است. این اعلام بانک مرکز با آماری که از طرف وزارت صمت و گمرک ایران بتازگی اعلام شده است هماهنگی ندارد، چونکه بانک مدعی شده تغییر محسوس نیست ولی وزیر صمت و معاون فنی گمرک ایران در ایام اخیر از ترخیص چهار میلیون تنی آگاهی داده اند.
در این حالت بنظر می رسد برای شفاف شدن موضوع باید بانک مرکزی مستندات خود از ترخیص نامحسوس و از طرفی دستگاه های دیگر برای ترحیص چهار میلیون تنی را ارائه نمایند.
بانک مرکزی: تغییر محسوسی دیده نمی شود
اما حسین تاجیک -کارشناس-ارزی بانک مرکزی- گفته گه در مورد کالاهای اساسی که گفته می شود در گمرک رسوب کرده است، این توضیح لازم است که بر طبق مصوبات امسال مقرر شده بود، ۸ میلیارد دلار واردات صورت گیرد که از این مقدار تا حالا حدود ۷ میلیارد دلار تامین ارز از طرف بانک مرکزی انجام شده است و درباب تامین ارز برای کالای اساسی مطابق مصوبه دولت عمل کرده ایم و مشکلی از این باب وجود ندارد.
وی ادامه داد: بر طبق مصوبه ای که ۱۲ آبان ماه سال جاری اعلام شد، هر واردکننده ای که به هر طریقی مبادرت به تامین ارز کرده است، می تواند کالای خودرا ترخیص کند و عملاً در چنین فرایندی کد رهگیری کنار گذاشته شد. بدین جهت بعد از مصوبه یاد شده انتظار می رفت، ترخیص کالا از اواسط آبان ماه با روند افزایشی همراه شود.
بگفته وی برمبنای نمودار «ارزش دلاری کالاها در پروانه های خروجی گمرک در ماه مختلف سال ۱۳۹۹» انتظار می رفت که پروانه های خروجی در گمرک از اواسط آبان ماه افزایش یابد اما همچنان این روند تغییری نکرده است.
اما پس از اعلام موضع بانک مرکزی و به فاصله چند ساعت، گمرک ایران به این مساله واکنش نشان داده و ابعاد مختلف مسائل مطرح شده را مورد بررسی و پاسخ قرار داده است که مهرداد جمال ارونقی – معاون فنی گمرک ایران – جریان تامین ارز و تعهدات این بانک و تاثیری که بر روند ترخیص کالا داشته و همین طور چرایی انباشت کالا و از طرفی ترخیص چهار میلیون تنی را تشریح کرده است.
گمرک: ترخیص کالاهای رسوبی در گمرکات، هیچ تأثیری بر افزایش نرخ ارز نداشته و مانعی برای کاهش نرخ ارز نبوده است
معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران در ارتباط با اظهار نظر اخیر بانک مرکزی در خصوص این که «حذف کد رهگیری بانک تأثیری در ترخیص کالاها از گمرک نداشت»، اظهار نمود: این مسئله را باید از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار داده و درباب کالاهای « اساسی» و «غیراساسی» بایستی قائل به تفکیک شد.
مهرداد جمال ارونقی اظهار داشت: درحال حاضر، بیش از پنج میلیون و ۸۰۰ هزارتن کالای اساسی در بنادر و گمرکات کشور موجود است که نسبت به زمان اجرای مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، این روند دپو بالا رفته که دلیل آن به ورود کالاها بر می گردد؛ بطوریکه هم اکنون بیش از ۵۳ فروند شناور در حال پهلوگیری یا تخلیه‌ی این اقلام اساسی و ضروری هستند که خود دلیل محکمی بر این افزایش است.
ارونقی اضافه کرد: ارز کالاهای اساسی باید توسط بانک مرکزی و البته با منابع در اختیار آن مرجع تامین شود و تا زمانی که این ارز تامین نشود، اسناد مالکیت به خریدار داخلی منتقل نمی گردد و علی الاصول، خریدار داخلی، هنوز صاحب کالا نشده است که بتواند کالای اساسی خودرا به گمرک اظهار و ضمن انجام تشریفات گمرکی، از تسهیلات ارائه شده درباب حذف کد رهگیری استفاده نماید. همین طور درباب کالاهای اساسی که با اعتبار صاحب کالا خریداری و به بنادر و گمرکات کشور رسیده اند مادامیکه بانک مرکزی بصورت اعتباری، اعلامیه‌ی تامین ارز صادر نکند و متعهد نشود تا در موعد مقرر ارز ترجیحی این کالاها را تامین کند و به عبارت ساده تر، وضعیت تامین ارز کالاهای اساسی مشخص نباشد یا تضمین نشود، هیچ صاحب کالایی اقدام به خروج کالای خود از بندر یا گمرک تا تعیین تکلیف این مساله نمی کند؛ بدین سبب حذف کد رهگیری بانک، هیچ تأثیری بر روند ترخیص قطعی کالاهای اساسی ندارد.
معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران افزود: اما درباب کالاهای غیراساسی، باید به این نکته مهم توجه کرد که حذف کد رهگیری بانک فقط برای کالاهای دارای قبض انبار ۱۰ آبان ماه ۱۳۹۹ و پیش از آن بوده است. ترتیبی که برای حذف کد رهگیری بانک ذکر شده، یکبار در تیرماه و یکبار در مهر سال جاری نیز توسط ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و مصوبات سفر معاون اول رئیس جمهور مصوب و ابلاغ گردیده بود و باتوجه به عدم موافقت بانک مرکزی و یا شرایط اتخاذ شده اجرائی نشده است. از سویی پرواضح است که اگر ثبت سفارشی از تیرماه سال جاری در صف تخصیص یا تامین ارز بانکی قرار گرفته بالاخره بعد از چند ماه به مرحله‌ی تامین ارز و صدور کد رهگیری بانک رسیده باشد و صاحب کالا بدلیل تبعات بعدی و رفع تعهد ارزی نخواهد از تسهیلات حذف کد رهگیری بانک استفاده کند؛ سوم اینکه مصوبه‌ی آبان ماه ستاد تنظیم بازار به صاحبان کالا این مجوز را داده تا بتوانند ۹۰ درصد کالای خودرا از گمرکات بصورت درصدی ترخیص کنند و صاحبان کالایی که با تودیع وثیقه در بانک عامل، در صف تخصیص یا تامین ارز بودند ترجیح دادند تا نسبت به ترخیص درصدی کالای خود اقدام نمایند تا متعاقبا با صدور کد رهگیری بانک، مابقی کالا را از گمرک خارج کنند. بدین سبب این دلیلهای، بخوبی نشانگر این مساله است که چرا باوجود حذف کد رهگیری بانک، ترخیص کالاها بدون کد رهگیری تفاوت محسوسی نکرده است.
وی اظهار داشت: آمار و ارقامی که توسط بانک مرکزی ارائه شده نشان میدهد در روند ترخیص کالاها نیز تفاوت محسوسی دیده نشده است، اما ضمن بیان این مساله که پس از اجرای مصوبات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت بیش از چهار میلیون تن کالای اساسی و غیراساسی ترخیص شده است باید به نکاتی دراین زمینه توجه نمود همچون این که از اجرای مصوبات تا حالا یعنی ظرف این ۲۵ روز، میزان خروجی کالا بیش از ۵۰ درصد نسبت به ۲۵ روز پیش از اجرای مصوبه افزایش داشته است. همین طور بانک مرکزی در آمار خود به خروج کالا از محل مجوزهای خاص همچون صدور حکم و درصدی توجه نداشته است. تعداد اظهارنامه های اظهار شده به گمرک نیز قریب به ۶۵ درصد افزایش داشته که این کالاها در حین انجام تشریفات گمرکی بوده و به زودی مراحل ترخیص این اقلام صورت خواهد پذیرفت. انتظار از بانک مرکزی این است که نسبت به ارائه آمار زمان بندی صف تخصیص و تامین کالاهای دارای ثبت سفارش نیز اقدام و شفاف سازی نماید پروسه قرارگرفتن در صف تخصیص تا صدور کدرهگیری بانک برای کالاها چه مدت زمانی را برای خود اختصاص می دهد؟
معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران اشاره کرد: باید توجه داشت ترخیص کالاهای موجود در گمرکات دقیقا وفق مفاد مصوبات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و درچارچوب کالاهای اساسی و ضروری و نهاده های تولید بوده و نسبت به ترخیص هیچ کالای غیر ضروری بدون رعایت کامل مقرات مربوطه اقدام نشده است. ضمنا طی صدور بخشنامه ای به دپوی احتمالی برخی کالاها به عمد از طرف صاحبان کالا هشدارهای لازم داده شده و این مساله توسط گمرک ایران و سایر مراجع نظارتی در حال رصد لحظه ای است.
وی با اشاره به دلیلهای عدم ترخیص کالاها بدون کد رهگیری بانک یادرآورد شد: با ابراز خرسندی از اعطای اختیارات گسترده به گمرک از طرف ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و ستاد تنظیم بازار درباب ترخیص درصدی کالاها، بایستی با استناد به اعلام نظر بانک مرکزی به این مساله اذعان کرد که ترخیص کالاهای رسوبی و موجود در گمرکات هیچ تأثیری بر افزایش نرخ ارز نداشته و مانعی نیز بر کاهش نرخ ارز نبوده و از این جهت که دغدغه بانک مرکزی در این خصوص رفع شده جای خوشی دارد.
منبع: rentx.ir
