قاچاق، کمبود یا افزایش هزینه ها گرانی جوجه در هاله ای از ابهام

در صورتیکه به نظر می رسید بازار مرغ پس از چندین ماه نفس گیر بالاخره روی آرامش را به خود دیده است و تولید و توزیع در سال جدید منسجم تر شده، اما افزایش قیمت جوجه یکروزه در یک ماه اخیر آرامش کوتاه این بازار را بر هم زده و سبب نگرانی خیلی از تولیدکنندگان و دست اندرکاران صنعت طیور شده است.

به گزارش اجاره به نقل از ایسنا اواسط فروردین ماه امسال بود که بر طبق مصوبات ستاد تنظیم بازار مقرر شد تمام فرآیندها از جوجه ریزی و تامین خوراک گرفته تا عرضه و توزیع مرغ در بازار به وزارت کشاورزی سپرده شود و کمیته ای تخصصی جهت ساماندهی بازار مرغ و تخم مرغ تشکیل گردد. در حقیقت قرار شد این کمیته با ریاست وزیر جهاد کشاورزی و با عضویت قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور تجاری و دیگر مسئولان مربوطه تشکیل گردد و با داشتن اختیارات کامل از طرف ستاد تنظیم بازار نسبت به برنامه ریزی و تولید و توزیع مرغ، بوسیله شرکت های تولیدکننده عمده مرغ و نیز با همکاری و خدمت گرفتن از ظرفیت مرغ داری های دیگر، اقدامات لازم را انجام دهد.

تصمیم گیری ها در ستاد تنظیم بازار نهایتا منجر به تشکیل قرارگاه ساماندهی مرغ در کشور شد و این قرارگاه نیز برای ساماندهی بازار مرغ و ایجاد ثبات در آن نرخ مصوب مرغ را که از مدتها قبل تولیدکنندگان نسبت به آن انتقاد داشتند، افزایش داد؛ بطوریکه قیمت مرغ منجمد در سرد خانه کیلویی ۱۸ هزار و ۸۰۰ تومان، قیمت مرغ منجمد برای مصرف کننده کیلویی ۱۹ هزار و ۸۰۰ تومان، قیمت مرغ زنده در کشتارگاه کیلویی ۱۷ هزار و ۱۰۰ تومان، قیمت مرغ آماده طبخ در میدان بهمن تهران کیلویی ۲۳ هزار و ۳۰۰ تومان و قیمت مرغ آماده طبخ برای مصرف کننده کیلویی ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان تعیین شد.

افزایش قیمت مصوب مرغ توانست تا حدی رضایت تولیدکنندگانی را که از افزایش هزینه های تولید و پایین بودن نرخ مصوب گله داشتند، جلب نماید و تمایل آنها را برای جوجه ریزی افزایش دهد. بااینکه در روی دیگر این سکه یعنی برای مصرف کنندگان افزایش قیمت ۴۵۰۰ تومانی مرغ اصلا خوشایند نبود اما چون با بالا رفتن نرخ مصوب عرضه مرغ دولتی هم بیشتر شد به ناچار عطایش را به لقایش بخشیدند و امیدوار شدند که برای خرید یک کیلو مرغ دیگر لازم به ایستادن در صف های طولانی یا پرداخت هزینه های گزاف نیست.

البته فراز و نشیب بازار مرغ تنها به اینجا ختم نشد و در صورتیکه به نظر می رسید بازار مرغ روزهای آرامی را سپری می کند اما خبرها حاکی از آنست که افزایش قیمت جوجه یکروزه در یک ماه اخیر و فروش آن بیش از نرخ مصوب ۴۲۰۰ تومان تولیدکنندگان را نگران کرده است. افزایش قیمتی که تعدادی از مسئولان و تولیدکنندگان علت آن را خروج جوجه های تولیدی توسط واحدهای مرغ مادر بصورت غیرقانونی از کشور در سایه نبود نظارت می دانند و معتقدند اگر در ۱۵ تا ۲۰ روز آینده برای این مساله فکری نشود بازار مرغ گرفتار التهاب خواهد شد.

آنها همین طور از دستگاه های نظارتی درخواست نمودند که به این مساله ورود کرده و جلوی قاچاق جوجه که منجر به بحران در تولید داخل می شود، را بگیرند.

طرح موضوع قاچاق جوجه یکروزه اما واکنش های بسیاری را به همراه داشت؛ بطوریکه مدتی پیش مدیر کل روابط عمومی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در واکنش به قاچاق جوجه یکروزه از کشور اعلام نمود که متاسفانه این مساله در میان برخی مسئولان در حوزه مدیریت موضوع وزارتخانه ها و نهادهای خودشان پیش می آید، باب شده است که مشکلات خودرا به سمت قاچاق برده و این مساله را مطرح می کنند. در مورد جوجه ریزی، بحث قاچاق جوجه و مرغی که بخواهد در بازار موثر باشد نداشتیم و نداریم. باید به سراغ احتکار، دلالی ها و واسطه ها بروید و از آنها بپرسید. در دی ماه، در اصفهان ۱۲ میلیون قطعه جوجه ریزی شده و این رقم در فروردین ماه، به ۶ میلیون قطعه رسیده است. این کمبود جوجه ریزی، چه ربطی به قاچاق دارد؟ مرغدار باید بگوید.

مدیر کل دفتر تجاری داخلی کالاهای کشاورزی معاونت توسعه تجاری وزارت جهاد کشاورزی نیز ضمن رد موضوع قاچاق جوجه یکروزه به ایسنا اظهار داشت که بازار محصولات کشاورزی در فصول مختلف تحت تاثیر عوامی چون اقلیم، بیماری، تقاضا و… گرفتار نوسان می شود و این نوسانات در همه جای دنیا نیز اتفاق می افتد. همین طور ممکنست با بالا رفتن قیمت مصوب مرغ، تقاضا برای جوجه ریزی زیاد شده باشد و همین مورد موجب افزایش قیمت جوجه شده باشد.

دبیر انجمن تولیدکنندگان جوجه یکروزه نیز در واکنش به این مساله به ایسنا اظهار داشت که شاید به سبب تفاوت نرخ ارز در آن طرف مرز تعداد کمی قاچاق هم شده باشد و همین افراد با فروش جوجه با قیمت های گزاف موجب التهاب بازار شده باشند اما دلیل اصلی افزایش قیمت جوجه بالا رفتن هزینه های تولید است.

صحبت های متفاوت و ضد و نقیض مسئولان و دست اندرکاران مربوطه اما سوالات و شبهات بسیاری را به وجود آورده است و هنوز دقیقا معین نیست چه عاملی موجب گرانی جوجه یکروزه شده است. آیا جوجه ریزی کم بوده است و با کمبود جوجه مواجهیم؟ آیا جوجه یکروزه قاچاق می شود؟ آیا افزایش هزینه های تولید قیمت ها را بالا برده است؟ آیا مانند همیشه پای دلالان و واسطه ها در بین است؟ سوالاتی که نیاز است مسئولان مربوطه هرچه زودتر نسبت به آن روشنگری های لازم را انجام دهند و تدابیری برای کنترل قیمت جوجه یکروزه اتخاذ کنند، قبل از آنکه بازار مرغ باردیگر گرفتار التهاب شود.